Wat is het verschil tussen composteerbaar, biologisch afbreekbaar en bio-based?

Je ziet en hoort het overal; ook de tuinbouw moet verduurzamen. Er is steeds meer vraag naar composteerbare, biologisch afbreekbare- en biologische producten. In de onderstaande alinea's leggen we de verschillen graag aan je uit.

Biologische producten

De verwarring begint vaak al bij de term 'biologisch'. Biologische produkten kunnen een keurmerk hebben. Het EKO keurmerk geeft aan dat een product afkomstig is van de biologische landbouw. Er zijn geen chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt. Boeren gebruiken geen genetische modificeerde zaden en veehouders hebben een diervriendelijke werkwijze. Over het algemeen zijn biologische producten net zo gezond en veilig als niet-biologische producten. Bron: Voedingscentrum. Een landbouwproduct of voedingsmiddel mag alleen biologisch heten als het productieproces aan wettelijke voorschriften voldoet. Het biologisch keurmerk mag alleen gebruikt worden door biologisch gecertificeerde bedrijven. Het woord ‘biologisch’ is een wettelijk beschermde term. Bron: SKAL Biocontrole.

Biologisch afbreekbaar

Biologisch afbreekbaar (vaak ook biodegradeerbaar en composteerbaar genoemd) wil zeggen dat een product of verpakking op natuurlijke wijze afgebroken kan worden door schimmels en bacteriën en wordt omgezet tot water, CO2 en methaan. Het zegt niks over de snelheid waarmee dit gebeurt en onder welke omstandigheden. Biologisch afbreekbare producten mogen dan ook niet zomaar in de GFT-bak. Zo zijn kurk, katoen, haren en stukken hout allemaal biologisch afbreekbaar, maar de afbraak duurt erg lang.

Er zijn ook kunststoffen die biologisch afbreekbaar zijn. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, zijn biologisch afbreekbare kunststoffen op dit moment niet afbreekbaar in de natuur of in vergistingsinstallaties.

Voorheen mochten biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen, die voldoen aan de Europese norm EN-13432, worden weggegooid bij het GFT. Volgens die norm moet een verpakking binnen 6 weken voor minstens 95 procent afgebroken kunnen worden in een industriële composteringsinstallatie. Deze verpakkingen herken je aan het Kiemplantlogo of het OK Compostlogo.

In de afgelopen jaren zijn de processen van composteerinstallaties sterk versneld. Het kunststof breekt nu niet snel genoeg meer af en blijft in de compost achter. Kunststof verpakkingen met het Kiemplantlogo en het OK compostlogo mogen daarom niet meer bij het GFT worden weggegooid, maar horen bij het restafval. Voor afvalzakjes voor GFT afval is een uitzondering gemaakt, die mogen wel bij het GFT worden weggegooid.

Kunnen alle composteerbare verpakkingen (EN 1342) in de gft-bak?

Er wordt geadviseert om alleen composteerbare verpakkingen bij het gft-afval te voegen wanneer deze een ‘drager’ zijn van gft-afval. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een composteerbare vuilniszak vol met keukenafval of een composteerbaar cellofaantje om een (bedorven) komkommer. Composteerbare verpakkingen voegen niets toe aan de geproduceerde compost. De composteerbare plastic wordt tijdens het composteerproces omgezet in water en kooldioxide. De meerwaarde van de composteerbare verpakking zit ‘m dus vooral in het gemakkelijk ‘vervoeren’ van gft-afval naar de gft-bak (en daardoor vergroten van het scheidingsrendement van gft-afval). Bron: BVOR.

Zijn biobased en biologisch afbreekbaar hetzelfde?

Nee, de termen, 'biobased' en 'biologisch afbreekbaar' betekenen iets anders. Biobased verwijst naar de grondstof waar een product van is gemaakt, terwijl biologisch afbreekbaar verwijst naar de eindfase van het product. Biobased wil zeggen dat het product gemaakt is van hernieuwbare, natuurlijke grondstoffen, zoals mais of aardappelen. Voorbeelden hiervan zijn plastic soorten op basis van suikers of suikerriet (zoals PLA plastic). Biobased producten zijn niet altijd biologisch afbreekbaar.

Biologisch afbreekbare hoezen

We hebben een serie 100% biologische hoezen in ons standaard assortiment. Deze hoezen worden gemaakt van hernieuwbaar materiaal en worden bovendien bedrukt met watergedragen inkt.

PLA (Polylactic Acid) is een biologisch afbreekbare thermoplastische en alifatische polyester, afgeleid van hernieuwbare en organische bronnen zoals maïszetmeel en suikerriet. PLA is een goede eerste stap in het vervangen van nieuw plastic dat vaak wordt gebruikt voor bijvoorbeeld plastic wegwerpservies en vuilniszakken. PLA lijkt heel erg op gewoon plastic, maar het is gevoeliger voor warmte en licht, wat het composteringsproces versnelt.

Dit materiaal wordt in tegenstelling tot traditionele kunststoffen niet gemaakt van fossiele brandstoffen. Het wordt vervaardigd uit hernieuwbare bronnen, zoals suikerriet of mais. Dit gaat niet ten koste van voedsel. Doordat deze hoezen afbreekbaar zijn, zouden ze na gebruik gecomposteerd kunnen worden volgens het cradle to cradle principe. Het materiaal is echter niet industrieel composteerbaar in professionele composteerinstallaties, omdat in de praktijk geldt dat deze installaties in Nederland twee weken doorlooptijd hebben. PLA heeft minimaal 12 weken nodig om volledig gecomposteerd te worden. Omdat de samenstelling van PLA zich niet leent voor hergebruik van plastic, adviseren wij op dit moment PLA bij het restafval weg te gooien.

Geen oplossing voor zwerfafval

Vaak wordt als voordeel van biobased plastic genoemd dat het composteerbaar is. Maar inmiddels is de doorlooptijd in speciale composteer-machines zo kort (1 tot 2 weken) dat biobased plastic hier voor niet in aanmerking komt daar het te langzaam vergaat, laat staan in de natuur of op straat. Bioplastic is daarom geen oplossing voor het zwerfafvalprobleem. Bovendien: áls het vergaat in een composteermachine, levert het geen compost op maar valt uiteen in water en CO2. Het levert hooguit een beetje energie op als het eerst vergist wordt. Ook op de composthoop thuis, in de berm of op straat vergaat het (te) langzaam.

Hoezen van PLA mogen niet bij het plastic afval, omdat ze een andere samenstelling hebben dan gewoon plastic. Gooi deze verpakkingen bij het restafval. Doe dat ook met al het andere plastic waar het OK Compost of kiemlogo op staat. Zakjes, hoesjes en bakjes zonder logo maar wel biobased, (gemaakt van suikerriet, mais, of zetmeel) mogen bij het plastic afval. Deze plastics hebben namelijk dezelfde samenstelling als ‘gewoon’ plastic dat van aardolie is gemaakt.

Conclusie: Aan de voorkant gaat het goed, we gebruiken immers hernieuwbare grondstoffen. Aan het einde van het proces dient het wel gewoon bij het restafval weggegooid te worden. Aan de andere kant zijn de energiecentrales er blij mee, want hernieuwbaar materiaal zoals PLA geeft een hoge energieke waarde als het verbrand wordt.

Plastic is zo slecht nog niet, zolang het maar in de juiste bak ingeleverd wordt, waardoor recyling mogelijk is. Koen Pack geeft de voorkeur aan recycling.

Enkele eigenschappen van PLA

PLA is een biopolymeer en staat voor ‘Polylactic Acid of Polylactide’;

Het is één van de meest bekende en meest duurzame bioplastics;

Dit materiaal wordt in tegenstelling tot traditionele kunststoffen niet gemaakt van fossiele brandstoffen;

Het wordt vervaardigd uit hernieuwbare bronnen, zoals suikerriet of mais, wat niet ten koste gaat van voedsel;

Het geeft een zinvolle bestemming aan landbouwafval;

Kan op verschillende manieren machinaal worden verwerkt en biedt daarom vele verpakkingsmogelijkheden;

Van PLA kunnen we bloemen- en plantenhoezen en folie vellen produceren, PLA kan ook gebruikt worden om papier of karton mee te lamineren, of voor verpakkingen in het algemeen;

Net als bij folie wat van ander materiaal gemaakt wordt, zijn deze plantaardige hoezen te bedrukken;

Er wordt gebruik gemaakt van watergedragen inkt voor de bedrukking;

Het materiaal is gecertificeerd voor composteerbaarheid volgens EN13432 door Dincertco.

Bekijk de collectie PLA hoezen >>

Meer informatie over de mogelijkheden, beschikbaarheid en prijzen vind je in de webshop. Het is ook het mogelijk om jouw eigen bio-verpakking op maat met bedrukking te ontwikkelen. Stuur hiervoor een email naar sales@koenpack.com met je verzoek en wij nemen contact op!

Snelle links naar andere pagina's

Homepage
Startpagina Duurzaamheidspagina's
Koen Pack Afvalbeleid en verwerkingstechnieken
De milieu impact van verpakkingen, kies je voor papier of plastic?
Stalenmap aanvragen
Veel gestelde vragen
Wat doet Koen Pack zelf?
Kennissessies op locatie
Wet- en Regelgeving
Woordenboek Duurzaamheid