Wat is het verschil tussen composteerbaar, biologisch afbreekbaar en bio-based?

Je ziet en hoort het overal; ook de tuinbouw moet verduurzamen. Er is steeds meer vraag naar composteerbare, biologisch afbreekbare- en biologische producten. In de onderstaande alinea's leggen we de verschillen graag aan je uit.

Biologische producten

De verwarring begint vaak al bij de term 'biologisch'. Biologische produkten kunnen een keurmerk hebben. Het EKO keurmerk geeft aan dat een product afkomstig is van de biologische landbouw. Er zijn geen chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt. Boeren gebruiken geen genetische modificeerde zaden en veehouders hebben een diervriendelijke werkwijze. Over het algemeen zijn biologische producten net zo gezond en veilig als niet-biologische producten. Bron: Voedingscentrum. Een landbouwproduct of voedingsmiddel mag alleen biologisch heten als het productieproces aan wettelijke voorschriften voldoet. Het biologisch keurmerk mag alleen gebruikt worden door biologisch gecertificeerde bedrijven. Het woord ‘biologisch’ is een wettelijk beschermde term. Bron: SKAL Biocontrole.

Biologisch afbreekbaar

Biologisch afbreekbaar (vaak ook biodegradeerbaar en composteerbaar genoemd) wil zeggen dat een product of verpakking op natuurlijke wijze afgebroken kan worden door schimmels en bacteriën en wordt omgezet tot water, CO2 en methaan. Het zegt niks over de snelheid waarmee dit gebeurt en onder welke omstandigheden. Biologisch afbreekbare producten mogen dan ook niet zomaar in de GFT-bak. Zo zijn kurk, katoen, haren en stukken hout allemaal biologisch afbreekbaar, maar de afbraak duurt erg lang.

Er zijn ook kunststoffen die biologisch afbreekbaar zijn. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, zijn biologisch afbreekbare kunststoffen op dit moment niet afbreekbaar in de natuur of in vergistingsinstallaties.

Voorheen mochten biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen, die voldoen aan de Europese norm EN-13432, worden weggegooid bij het GFT. Volgens die norm moet een verpakking binnen 6 weken voor minstens 95 procent afgebroken kunnen worden in een industriële composteringsinstallatie. Deze verpakkingen herken je aan het Kiemplantlogo of het OK Compostlogo.

In de afgelopen jaren zijn de processen van composteerinstallaties sterk versneld. Het kunststof breekt nu niet snel genoeg meer af en blijft in de compost achter. Kunststof verpakkingen met het Kiemplantlogo en het OK compostlogo mogen daarom niet meer bij het GFT worden weggegooid, maar horen bij het restafval. Voor afvalzakjes voor GFT afval is een uitzondering gemaakt, die mogen wel bij het GFT worden weggegooid.

Kunnen alle composteerbare verpakkingen (EN 1342) in de gft-bak?

Er wordt geadviseert om alleen composteerbare verpakkingen bij het gft-afval te voegen wanneer deze een ‘drager’ zijn van gft-afval. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een composteerbare vuilniszak vol met keukenafval of een composteerbaar cellofaantje om een (bedorven) komkommer. Composteerbare verpakkingen voegen niets toe aan de geproduceerde compost. De composteerbare plastic wordt tijdens het composteerproces omgezet in water en kooldioxide. De meerwaarde van de composteerbare verpakking zit ‘m dus vooral in het gemakkelijk ‘vervoeren’ van gft-afval naar de gft-bak (en daardoor vergroten van het scheidingsrendement van gft-afval). Bron: BVOR.

Zijn biobased en biologisch afbreekbaar hetzelfde?

Nee, de termen, 'biobased' en 'biologisch afbreekbaar' betekenen iets anders. Biobased verwijst naar de grondstof waar een product van is gemaakt, terwijl biologisch afbreekbaar verwijst naar de eindfase van het product. Biobased wil zeggen dat het product gemaakt is van hernieuwbare, natuurlijke grondstoffen, zoals mais of aardappelen. Voorbeelden hiervan zijn plastic soorten op basis van suikers of suikerriet (zoals PLA plastic). Biobased producten zijn niet altijd biologisch afbreekbaar.